„ნონკონფორმიზმი ორ დედაქალაქში“ — ლექცია ციკლიდან „ნონკონფორმისტები. ხელოვნება სისტემის წინააღმდეგ“

„ნონკონფორმიზმი ორ დედაქალაქში“ — ლექცია ციკლიდან „ნონკონფორმისტები. ხელოვნება სისტემის წინააღმდეგ“

მოსკოვი და ლენინგრადი — ორი სცენა, ორი ტემპერამენტი, ორი გზა დამოუკიდებელი ხელოვნებისთვის.
ერთი — კომუნალურ ბინებში, ფილოსოფიით, მინიმალიზმითა და კონცეპტუალური მიდგომით.
მეორე — სახელოსნოში, მჭიდრო ფერწერითა და შინაგან ემიგრაციაში.

ლექციაზე ვისაუბრებთ 1970–80-იან წლებში, როგორ ყალიბდებოდა არაოფიციალური არტისტული საზოგადოებები.
რატომ იყო მნიშვნელოვანი არა მხოლოდ ნამუშევარი, არამედ მისი კონტექსტი — ვინ იყო გარშემო, ვინ უყურებდა, ვინ აგზავნიდა სლაიდებს საზღვარგარეთ.
როგორ ჩნდებოდა ხელოვნების სკოლის მსგავსად ჯგუფები, იქმნებოდა არქივები, იმართებოდა პარალელური გამოფენები და ფორმირდებოდა მცირე ინსტიტუციები.

და რატომ არ არის მოსკოვური და ლენინგრადული ნონკონფორმიზმი მხოლოდ გეოგრაფია — ეს არის ორი განსხვავებული გადარჩენის სტრატეგია უაზრობაში.