ლექცია ბორის ბელენკინის „დასაბრუნებლად დახვრეტაზე, ანუ დავთმობილი ცხოვრება გავრიელ მიისნიკოვის (1889–1945)“

ლექცია ბორის ბელენკინის „დასაბრუნებლად დახვრეტაზე, ანუ დავთმობილი ცხოვრება გავრიელ მიისნიკოვის (1889–1945)“

რუსეთის‐საბჭოთა ისტორიიდან პერსონაჟი, ვისზეც ვილაპარაკებთ, არის სრულებით განსაკუთრებული — ადამიანი, ვისზეც შეიძლება თქვას — პატოლოგიური. თავისი გონიერად გაცნობიერებული ცხოვრების მესამედი გაატარა ციხეებში და გადასახლებებში (ცარისტულ, საბჭოთა, ირანულ, თურქულ და სხვა). მუდმივად ვინგანმე გაქცეული, ვინგანმე დამალული, ვინმესთან შეჭიდებული… ხდენილი გაგონილი დანაშაულიდან — დიდი კნazada მიხაილის რომანოვის მკვლელობის ორგანიზებიდან — მსხვერპლშეწირვამდე ლუბიანკაზე გავიდა 27 წელი. ვეცდებით გავიაზროთ და დავინახოთ, როგორ შეეძლო ერთ ადამიანს, დაფუძნებულ შეზღუდული განათლებით, თვითნასწავლს, თან აეცხოვრა: ავანტიურიზმი, თანაგრძნობა მსხვერპლი იდეებისთვის, პანაშჩიკობა, ასკეტიზმი, ჰლესთაკოვშჩინა, შრომისმოყვარეობა, ინტელიგენტობის და ავტორიტეტის ფობია, მამაცობა… — და ყოველივე ეს მკვეთრად გამოხატულად და ფორმებში!
და, რა თქმა უნდა, მრავალი კითხვა ჩნდება:
ვინ გვყავს წინ — ისტორიის პერსონაჟი თუ художественного ნაწარმოები გმირი?
შეგვიძლია — და გვქონია ვსურდეს — ასეთი ადამიანი იწვევდეს თანაგრძნობას, ემპათი და/ან გაგებას?
ვინ არის — დამახინჯებული სარკე ეპოქისა, თუ თავად ეპოქა აირეკლა მის ცხოვრებაში, როგორც დამახინჯებულ სარკეში?