ანომალია თუ ახალი პარადიგმა?

ვინ და როგორ ქმნის სამეცნიერო რევოლუციებს და რატომ არის მნიშვნელოვანი გაიგოთ, როგორ წარმოიშვა ნერვული სისტემა

მის ცნობილ წიგნში „სამეცნიერო რევოლუციების სტრუქტურა“ (1962) თომას კუნი აღნიშნავს, რომ სამეცნიერო რევოლუცია იწყება გაუგებარი „ანომალიების“ დაგროვებით, რომლებიც ანგრევენ ძველ ახსნებს და მიიყვანენ პარადიგმის ცვლილებამდე.

ასე მოხდა მაგალითად XX საუკუნის შუამოთ ნეირობიოლოგიის კვლევებში.

• 1950‑იან წლებში აკადემიკოსი ხაჩატურ ს. კოშტოიანცი აშენებდა პოსტრეფლექტორულ (ქიმიურ) პარადიგმას ნერვული სისტემის მუშაობის შესახებ. radiovan.fm+1

• მისი „სტუდენტი“, ბიოლოგიულ მეცნიერებათა დოქტორი დიმიტრი ა. სახაროვი, მთელი ცხოვრების მანძილზე დაინტერესდა ახალი პარადიგმით, რომელიც სვამდა რეფლექსების ტრადიციულ გაგებას კითხვებს.

სამეცნიეროში გაჩნდა ფუნდამენტური შეკითხვები:

• ნერვული სისტემა შეიქმნა ერთხელ, თუ მრავალჯერ — სხვადასხვა ტიპის ცხოველებში?

• როგორ კლასიფიცირება უნდა იმ ნეირონებს, მათი წარმოშობის მიხედვით?

• რა არის „მოცულობითი გადაცემა“ (volume transmission) და როგორ მუშაობს იგი კლასიკური სინაფსის ან ნერვული უჯრედის მონაწილეობის გარეშე?